"قیر خیابانی" در واقع همان بتن آسفالتی (Asphalt Concrete) است که یک ماده مرکب برای ساخت روسازی جاده‌ها است.

ترکیبات اصلی:

سنگدانه (Aggregate): شامل شن، ماسه و خرده‌سنگ که حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد از حجم آسفالت را تشکیل می‌دهد.

قیر (Bitumen): نقش یک چسباننده را ایفا می‌کند تا تمام سنگدانه‌ها را به یکدیگر بچسباند. (حدود ۵ تا ۱۰ درصد وزن آسفالت).

فیلر (Filler): مواد پودری بسیار ریز برای پر کردن فضاهای خالی.

فرآیند تولید (آسفالت گرم):

قیر و سنگدانه‌ها به طور جداگانه تا دمای بالا (معمولاً بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد) گرم می‌شوند.

این دو ماده در کارخانه آسفالت با نسبت‌های دقیق مخلوط شده و آسفالت گرم (Hot Mix Asphalt - HMA) تولید می‌شود.

آسفالت گرم به محل پروژه حمل شده، روی سطح جاده پخش و سپس توسط غلتک‌ها متراکم می‌شود تا یک سطح صاف و مقاوم ایجاد شود.

کاربردهای قیر در راه‌سازی
بیش از ۸۰ تا ۹۰ درصد از قیر تولیدی جهان در صنعت راه‌سازی به کار می‌رود. مهم‌ترین کاربردهای آن عبارتند از:

لایه روسازی (Surface Course): ساخت لایه بالایی جاده که در معرض تردد مستقیم وسایل نقلیه، سایش و عوامل جوی است.

لایه آستر (Binder Course): لایه‌ای که زیر روسازی قرار می‌گیرد و وظیفه توزیع بار و جلوگیری از تغییر شکل را دارد.

لایه اساس (Base Course): لایه زیرین آسفالت که وظیفه اصلی تحمل و انتقال بار ترافیکی به بستر راه را بر عهده دارد.

قیرپاشی (Prime Coat & Tack Coat): قیرهای مایع یا امولسیون‌های قیری برای چسباندن لایه‌های مختلف روسازی به یکدیگر یا آماده‌سازی سطح زیرین استفاده می‌شوند.

انواع قیر مورد استفاده در راه‌سازی
در ساخت آسفالت جاده‌ها معمولاً از قیرهایی استفاده می‌شود که خاصیت ویسکوزیته (گرانروی) و سختی مشخصی داشته باشند. برخی از رایج‌ترین انواع عبارتند از:

قیر نفوذی (Penetration Grade Bitumen): بر اساس میزان نفوذ یک سوزن استاندارد در قیر طبقه‌بندی می‌شوند (مانند قیر ۶۰/۷۰ یا ۸۵/۱۰۰). این نوع قیر رایج‌ترین نوع برای تولید آسفالت گرم است.

قیر اصلاح‌شده با پلیمر (Polymer Modified Bitumen - PMB):

با افزودن پلیمرهایی مانند SBS به قیر معمولی تولید می‌شود.

مزایای آن شامل افزایش انعطاف‌پذیری، مقاومت بیشتر در برابر ترک خوردگی و تغییر شکل دائمی (شیار افتادگی)، و طول عمر بیشتر آسفالت است. این قیرها به خصوص برای جاده‌های پرتردد یا مناطق با آب و هوای بسیار گرم یا سرد مناسب هستند.

قیرهای مایع (Cutback Bitumen): قیرهای خالص که در حلال‌های نفتی سبک حل شده‌اند تا در دمای پایین‌تر سیال باشند.

امولسیون‌های قیر (Bitumen Emulsions): قیر در آب و با کمک امولسیون‌کننده‌ها پخش می‌شود. این نوع قیرها برای آسفالت سرد یا اجرای لایه‌های چسبنده سطحی کاربرد دارند.

ویژگی‌های آسفالت خیابانی
یک روکش آسفالتی خوب باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:

دوام و طول عمر بالا: مقاومت در برابر سایش و ترافیک سنگین.

مقاومت در برابر آب: جلوگیری از نفوذ رطوبت که عامل اصلی تخریب جاده است.

انعطاف‌پذیری: توانایی تحمل تغییرات دمایی و تنش‌های وارده بدون ترک خوردن یا شکستن.

سطح صاف و ایمن: فراهم کردن سطحی راحت برای رانندگی با خاصیت ضد لغزش مناسب.

کاهش آلودگی صوتی: برخی از انواع آسفالت متخلخل برای کاهش صدای ترافیک طراحی شده‌اند.