کاردک بنایی یا به صورت کلی **"کاردک" (Putty Knife / Scraper)** و ابزار مشابه آن مانند **لیسه (Trowel/Float)**، ابزارهایی دستی و ضروری در کارهای ساختمانی، نقاشی و تعمیرات هستند که برای اجرای، پخش کردن، صاف کردن یا حذف مواد مختلف استفاده می‌شوند. ## ۱. تعریف و ساختار کلی کاردک کاردک یک ابزار دستی ساده است که از دو جزء اصلی تشکیل شده است: * **تیغه (Blade):** یک ورق فلزی (معمولاً فولاد یا فولاد ضدزنگ) یا پلاستیکی، صاف، نازک و محکم. لبه تیغه می‌تواند تیز یا کمی گِرد باشد. * **دسته (Handle):** معمولاً از جنس **چوب، پلاستیک فشرده یا فلز** است که برای گرفتن و اعمال نیرو روی تیغه به کار می‌رود. ## ۲. کاربردهای اصلی در بنایی و ساختمانی کاردک‌ها بسته به نوع و اندازه، وظایف مختلفی را در صنعت ساختمان بر عهده دارند: | کاربرد | شرح | | :--- | :--- | | **پخش کردن مواد** | پخش یکنواخت و نازک موادی مانند **بتونه، گچ، پلاستر و سیمان** (در حجم کم) روی سطوح. | | **تمیزکاری و خراشیدن** | **حذف لکه‌های خشک شده** رنگ، سیمان، گچ یا بتونه از روی سطوح صاف (مانند شیشه، کاشی و چهارچوب‌ها). | | **بتونه‌کاری** | پر کردن ترک‌ها، سوراخ‌ها و نواقص سطح دیوار، چوب یا فلز با بتونه و صاف کردن آن. | | **کارهای ظریف** | درزگیری، پر کردن گوشه‌ها و فضاهای محدود (به ویژه در اطراف درب و پنجره). | | **ترکیب مواد** | مخلوط کردن مقادیر کوچک از بتونه یا رنگ. | *** ## ۳. انواع کاردک بر اساس جنس و انعطاف‌پذیری کاردک‌ها را می‌توان بر اساس ویژگی‌های تیغه دسته‌بندی کرد که هر کدام کاربرد خاصی دارند: * **کاردک سخت (Rigid Putty Knife):** * **ویژگی:** تیغه نسبتاً ضخیم (حدود ۱ میلی‌متر) و با **انعطاف‌پذیری کم**. * **کاربرد اصلی:** **تراشیدن، کندن** و حذف لکه‌های خشک و سرسخت مواد ساختمانی. * **کاردک انعطاف‌پذیر (Flexible Putty Knife):** * **ویژگی:** تیغه نازک‌تر (حدود ۰.۵ میلی‌متر) و دارای **انعطاف‌پذیری زیاد** (فنری). * **کاربرد اصلی:** **پخش کردن و صاف کردن** مواد نرمی مانند بتونه، به‌خصوص در بتونه‌کاری‌های دقیق و نازک‌کاری. * **کاردک پلاستیکی (Disposable):** * **ویژگی:** تیغه از جنس پلاستیک فشرده. * **کاربرد اصلی:** استفاده‌های **موقتی و یک‌بارمصرف**، یا برای کار با موادی که به تیغه فلزی آسیب می‌زنند. کیفیت کار نهایی معمولاً پایین‌تر از نوع فلزی است. *** ## ۴. انواع کاردک و لیسه (ابزارهای مرتبط بنایی) در کارهای بنایی و نقاشی، اصطلاح **کاردک** گاهی اوقات با ابزارهای زیر اشتباه گرفته می‌شود یا به جای آن‌ها استفاده می‌شود: | نام ابزار | شکل تیغه | کاربرد اصلی | | :--- | :--- | :--- | | **کاردک** | تیغه‌های کوچک در اندازه‌های ۴ تا ۱۵ سانتی‌متر. | بتونه‌کاری، خراشیدن، تمیزکاری. | | **لیسه (Scraper/Float)** | تیغه‌های بزرگ‌تر و مستطیلی با عرض ۱۰ تا ۳۰ سانتی‌متر. | **پهن کردن و صاف کردن** لایه‌های بتونه، گچ یا سیمان روی سطوح بزرگ. (مانند ماله نقاشی) | | **ماله (Trowel)** | تیغه‌های بزرگ، مثلثی یا مستطیلی با دسته زاویه‌دار. | پخش کردن **ملات، گچ و سیمان** به صورت حرفه‌ای در حجم بالا (مانند ماله بنایی، ماله گچ‌کاری). | *** ## ۵. نکات مهم در انتخاب و نگهداری * **جنس تیغه:** **فولاد ضد زنگ (Stainless Steel)** بهترین گزینه است، زیرا مقاومت بالایی در برابر زنگ‌زدگی و رطوبت ناشی از ملات و بتونه دارد و طول عمر آن زیاد است. * **اندازه:** کاردک‌ها در اندازه‌های مختلفی (مثلاً از ۴ سانتی‌متر تا ۳۰ سانتی‌متر) عرضه می‌شوند. کاردک‌های کوچک‌تر برای **کارهای دقیق و فضاهای تنگ** و کاردک‌های بزرگ‌تر برای **پوشش‌دهی سطح بیشتر** مناسب هستند. * **تمیزکاری:** برای حفظ کیفیت و جلوگیری از سخت شدن مواد روی تیغه، بلافاصله پس از اتمام کار، چسب، بتونه یا گچ باقی‌مانده را از روی کاردک تمیز کنید.