شرح کامل و جامعی از **چسب برق** (یا **لنت برق**) و کاربرد رنگ‌های مختلف آن، که ابزاری حیاتی در کار با اتصالات الکتریکی است، در ادامه آمده است.

---

## شرح کامل چسب برق (PVC Electrical Tape)

چسب برق نوعی **نوار چسب حساس به فشار** است که معمولاً از جنس **وینیل (PVC - پلی وینیل کلراید)** ساخته می‌شود. این چسب مهم‌ترین ابزار برای عایق‌کاری سیم‌های الکتریکی و سایر مواد رسانای برق است.

### ۱. ویژگی‌ها و مشخصات فنی چسب برق

چسب برق به دلیل خواص شیمیایی و فیزیکی خاص، در صنعت برق مورد استفاده قرار می‌گیرد:

* **عایق‌بندی دی‌الکتریک بالا:** این مهم‌ترین ویژگی است. چسب برق نارسانا است و جلوی عبور جریان الکتریکی را می‌گیرد و از اتصال کوتاه و برق‌گرفتگی جلوگیری می‌کند.
* **انعطاف‌پذیری (کشسانی):** قابلیت کشسانی بالا دارد که باعث می‌شود به‌خوبی دور خمیدگی‌ها و زوایای سیم پیچیده شده و چسبندگی محکمی ایجاد کند.
* **مقاومت در برابر رطوبت و خوردگی:** جنس وینیل آن در برابر آب، مواد شیمیایی، و خوردگی مقاومت خوبی دارد و از زنگ‌زدگی اتصالات محافظت می‌کند.
* **مقاومت حرارتی:** اغلب تا دماهای مشخصی (معمولاً ۸۰ تا ۱۰۵ درجه سانتی‌گراد) مقاومت دارد و برای محیط‌های معمولی مناسب است. برخی مدل‌های تخصصی‌تر **"نسوز"** هستند که مقاومت حرارتی بسیار بالاتری دارند.
* **چسبندگی قوی:** چسبی که روی آن استفاده می‌شود، معمولاً از جنس لاستیکی یا رزینی است و چسبندگی خوبی به سطوح سیم و کابل ایجاد می‌کند.

### ۲. کاربرد اصلی چسب برق

1.  **عایق‌کاری اتصالات:** اصلی‌ترین کاربرد آن، پوشاندن اتصالات و نقاط لخت سیم‌ها پس از برش یا اتصال به منظور جلوگیری از تماس و ایجاد اتصال کوتاه است.
2.  **نشانه گذاری (فازبندی/کدگذاری):** از مهم‌ترین کاربردهای رنگی بودن چسب برق، مشخص کردن نوع سیم، ولتاژ، یا فاز آن است که به آن **فازبندی** می‌گویند.
3.  **محافظت مکانیکی:** محافظت از سیم‌ها در برابر ساییدگی، فشار و آسیب‌های مکانیکی جزئی.
4.  **دسته‌بندی و نظم‌دهی:** استفاده از رنگ‌های مختلف برای دسته‌بندی و مرتب کردن کابل‌های متعدد.

---

## ۳. شرح کامل کاربرد رنگ‌های مختلف چسب برق (استاندارد بین‌المللی و رایج)

رنگ‌های چسب برق نه فقط برای زیبایی، بلکه برای انتقال اطلاعات فنی و ایمنی استاندارد استفاده می‌شوند. اگرچه تفاوت‌هایی بین استانداردهای آمریکا (US)، بریتانیا (UK) و بین‌المللی (IEC) وجود دارد، اما کاربردهای رایج و عمومی رنگ‌ها به شرح زیر است:

| رنگ چسب برق | کاربرد اصلی (بین‌المللی و رایج در سیم‌کشی) | توضیحات |
| :--- | :--- | :--- |
| **مشکی (Black)** | **عایق‌کاری عمومی، سیم فاز** (بیشترین کاربرد برای عایق کردن نهایی) | در بسیاری از مناطق، رنگ اصلی عایق‌کاری است و در سیستم‌های تک فاز، معمولاً برای سیم فاز یا نول استفاده می‌شود. |
| **قرمز (Red)** | **سیم فاز** (معمولاً فاز اول یا فاز A در سیستم‌های سه فاز) | نشان‌دهنده سیم حامل جریان فاز. در سیستم‌های سه فاز برای تمایز فازها به کار می‌رود. |
| **آبی (Blue)** | **سیم نول (Neutral)** | به‌طور گسترده برای نشان دادن سیم نول (سیم خنثی یا برگشت) در سیستم‌های برق استاندارد استفاده می‌شود. |
| **سبز / سبز و زرد (Green / Green & Yellow)** | **سیم ارت (زمین / Earth)** | **مهم‌ترین رنگ ایمنی.** این رنگ‌ها منحصراً برای نشان دادن سیم اتصال به زمین یا ارت (سیم ایمنی) استفاده می‌شوند و نباید برای سیم‌های دیگر به کار روند. |
| **زرد (Yellow)** | **سیم فاز / ولتاژ کنترل** | می‌تواند نشان‌دهنده فاز (فاز B در برخی سیستم‌های سه فاز) یا سیم‌های ولتاژ پایین و کنترلی (مانند ۱۱۰ ولت) باشد. |
| **سفید (White)** | **سیم نول (Neutral) / ولتاژ پایین** | معمولاً برای سیم نول (خنثی) در سیستم‌های سیم‌کشی آمریکا یا برای علامت‌گذاری سیم‌های ولتاژ پایین استفاده می‌شود. |
| **قهوه‌ای، خاکستری، نارنجی** | **سیم فازهای باقی‌مانده** | در سیستم‌های سه فاز پیچیده‌تر، این رنگ‌ها برای تمایز فاز دوم یا سوم (فاز B و C) یا برای سیم‌های کنترلی خاص به کار می‌روند. |

### نکته بسیار مهم در فازبندی:

در بسیاری از پروژه‌های بزرگ یا سیم‌کشی‌های بلند، برق‌کاران حرفه‌ای تمام طول سیم را با چسب مشکی عایق می‌کنند، سپس در **انتهای سیم** (نزدیک ترمینال یا اتصال) **فقط یک حلقه کوچک** از چسب رنگی (قرمز، آبی یا سبز/زرد) می‌زنند تا نوع و عملکرد آن سیم مشخص شود. این کار را **فازبندی** می‌نامند.

### ۴. چسب برق در کاربردهای غیرالکتریکی

به دلیل ویژگی‌های خوب و قیمت مناسب، چسب برق در کارهای غیرالکتریکی نیز استفاده می‌شود:

* **برچسب‌گذاری موقت:** به دلیل امکان یادداشت کردن روی آن و چسبندگی خوب.
* **بستن موقت قطعات:** در کارگاه‌ها برای ثابت نگه داشتن سریع قطعات.
* **تعمیرات موقت لوله‌ها:** به دلیل مقاومت در برابر رطوبت و خاصیت آب‌بندی.